मुंबई : काँग्रेस नेते राहुल गांधी यांनी मुंबईच्या धारावी येथील चमार स्टुडिओला भेट दिली. या भेटीत त्यांनी स्टुडिओचे संस्थापक आणि नावाजलेले डिझायनर सुधीर राजभर तसेच त्यांच्या कारागिरांच्या टीमशी संवाद साधला. चमार स्टुडिओ हे पुनर्वापर केलेल्या टायरपासून हाताने तयार केलेल्या बॅग्ससाठी प्रसिद्ध आहे. दलित समाजातील पारंपरिक चामडे व्यावसायीकांच्या वारशाचा सन्मान राखत, स्टुडिओने आधुनिक उद्योजकतेला चालना दिली आहे. राहुल गांधी यांनी या भेटीत समावेशक उत्पादन नेटवर्क्स विकसित करण्याच्या गरजेवर भर दिला. त्यांनी सांगितले की, भारतातील दलित आणि वंचित समुदायांसाठी योग्य बाजारपेठ आणि आधार मिळवणे खूप कठीण असते. मात्र, चमार स्टुडिओसारख्या प्रयत्नांमुळे अशा कुशल कारागिरांना जगभरातील ग्राहकांपर्यंत पोहोचण्याची संधी मिळते.
या भेटीत राहुल गांधी यांच्यासोबत उत्तर प्रदेशचे कुशल चांभार रामचेत मोची देखील होते. गेल्या वर्षी राहुल गांधी यांनी त्यांची ओळख करून घेतली होती आणि ते त्यांचे मार्गदर्शक म्हणून कार्य करत आहेत. धारावीत या भेटीदरम्यान, रामचेत मोची आणि चमार स्टुडिओच्या कारागिरांमध्ये ज्ञानाची देवाणघेवाण झाली. यातून पारंपरिक कौशल्य आणि आधुनिक डिझाईन यांचे मिश्रण कसे करता येते, यावर चर्चा झाली. राहुल गांधी यांनी संसदेत “उत्पादन आणि सहभाग” या मॉडेलबाबत चर्चा केली होती. चमार स्टुडिओचे यश हेच सिद्ध करते की पारंपरिक कारागिरांचे सक्षमीकरण आणि आधुनिक उद्योजकता यांचा समतोल साधल्यास संधींची नवीन दारे उघडू शकतात.
सुधीर राजभर यांचा प्रवास हा लाखो दलित तरुणांच्या संघर्षाचे प्रतीक आहे. असामान्य प्रतिभा असूनही, अनेक जण योग्य संधींअभावी मागे राहतात. मात्र, सुधीर यांनी आपल्या कलेच्या जोरावर स्वतःची ओळख निर्माण केली आणि धारावीतील कुशल कारागिरांसोबत मिळून जागतिक स्तरावर मान्यता मिळालेला ब्रँड तयार केला. चमार स्टुडिओचे यश हे भारतातील असंख्य कुशल कारागिरांसाठी एक प्रेरणादायी उदाहरण आहे. हे स्टुडिओ केवळ उत्पादनापुरते मर्यादित नसून, पारंपरिक कारागिरांना जागतिक फॅशन क्षेत्रात स्थान मिळवून देण्याचे कार्य करत आहे.
राहुल गांधी यांनी या भेटीत अशा समावेशक उत्पादन नेटवर्क्स अधिकाधिक विकसित करण्याचे महत्त्व अधोरेखित केले. ते म्हणाले की, “आपण जर देशातील कुशल कामगारांना प्रोत्साहन दिले आणि त्यांना आवश्यक संसाधने, बाजारपेठ आणि नेटवर्क उपलब्ध करून दिले, तर भारताच्या सर्जनशील आणि उत्पादन क्षमतेत मोठी वाढ होऊ शकते.” राहुल गांधी यांच्या या भेटीमुळे पारंपरिक कारागिरांच्या सक्षमीकरणास नवीन दृष्टीकोन मिळाला असून, अशा अनेक उपक्रमांना प्रोत्साहन देण्याच्या दिशेने हा एक महत्त्वाचा टप्पा ठरू शकतो.
